Binnen de ketensamenwerking Boeren voor Biobased Bouwen werken we in de volle breedte van de keten samen aan één doel: een duurzame leefomgeving voor ons allemaal. Onze ketenpartners nemen je mee waarom zij, samen met ons netwerk, gas willen geven op de route van plant naar pand.
Ronald Olthof – architect en partner bij Architecten VOORMORGEN
Architecten VOORMORGEN zet zich al jarenlang in voor een manier van ontwerpen en bouwen waarin duurzaamheid, circulariteit en biobased materialen een centrale rol spelen. Daarom was de stap om in juni het Commitment Biobased Bouwen 30-30-30 te ondertekenen ook een natuurlijke stap om aan te sluiten voor Architecten VOORMORGEN, het bureau waar Ronald Olthof sinds 2001 werkzaam is.
Van tweede kans voor mensen naar tweede kans voor materialen
Ronalds interesse in biobased bouwen ontstond vanuit zijn bredere fascinatie voor duurzaam en circulair bouwen. In 2007 ontwierp hij De Herberg in Zwolle, een opvang voor dak- en thuislozen. Omdat het gebouw een plek moest zijn voor een tweede kans, koos Ronald ervoor om ook materialen een tweede kans te geven. Het bleek een keuze die niet alleen betekenisvol was, maar ook tot mooie architectonische resultaten leidde. Een voorbeeld van circulair bouwen avant la lettre!
Daarna volgden meer projecten, waaronder de transformatie van een kerkje tot woonhuis en het ontwerp van het Upcycle Centrum in Almere, grotendeels opgebouwd uit sloopmateriaal van drie andere gebouwen. “Samen met collega Martin Huiskes ontstond zo een kruisbestuiving binnen het bureau: hergebruik, energiezuinig bouwen én het toepassen van biobased materialen kwamen samen”, vertelt Ronald.
Experimenteren in eigen werkplaats en woning
Ronald: “Anderhalf jaar geleden kocht ik een voormalige werkplaats uit 1923 en de bijbehorende woning uit 1934 in Gorssel om met ons gezin te gaan wonen. Het werd een proeftuin voor biobased en circulair bouwen. De werkplaats is geïsoleerd met houtvezel conform passiefhuis-waarden en voorzien van een innovatief verwarming- en ventilatieconcept.”
Voor de woning experimenteerde hij met verschillende biobased isolatiematerialen, waaronder Isovlas en Metisse. “Dit project laat zien dat duurzaamheid ook vraagt om geduld en creativiteit. Het hergebruiken van oude bouwmaterialen zoals de gordingen kost bijvoorbeeld meer tijd dan nieuw bestellen, maar het karakter van het gebouw blijft beter behouden.”
Kennisdeling
Bij Architecten VOORMORGEN is kennisdeling een vast onderdeel van het werk. Elke maand worden lunchlezingen georganiseerd, waarbij externe experts en collega’s ervaringen delen over biobased bouwen, losmaakbaar detailleren en circulaire materiaaltoepassingen. Zo groeit niet alleen de expertise binnen het bureau, dat inmiddels dit jaar haar 80ste verjaardag viert, maar ook de overtuiging dat dit de toekomst van bouwen is.
De grootste uitdaging ziet Ronald in dampopen bouwen, met name bij platte daken van grotere gebouwen zoals scholen en sportcomplexen. Daarnaast pleit hij voor meer opleidingen en cursussen voor zowel architecten als bouwers, om de kennis en toepassing van biobased materialen te versnellen. “We nemen met drie collega’s deel aan de Architectentraining die Boeren voor Biobased Bouwen in oktober georganiseerd heeft. Dit soort initiatieven stimuleren en ondersteunen de branche om anders naar ontwerpen te kijken. Daarnaast is het nodig om vanuit regelgeving ook zaken aan te passen. Laat bijvoorbeeld de strikte eisen voor daglichttoetreding los. Dat geeft meer ruimte om slimme overstekken te maken en zo passieve zonnewarmte optimaal te benutten of juist te weren.”
Biobased gaat verder dan isolatie
Wat Ronald graag wil benadrukken: biobased bouwen is veel meer dan isolatiemateriaal. Het gaat ook om constructies, gevelafwerking en afwerking met natuurlijke producten zoals lijnolie in plaats van verf. Zijn overtuiging is duidelijk: hoe meer bewustwording en praktijkervaring er komt, hoe sneller de bouwsector de omslag kan maken. En dat is waar wij zowel regionaal binnen onze ketensamenwerking, maar ook landelijk met experts vanuit Building Balance, hard aan werken!
